Mass customization is een begrip binnen de industriële digitalisering en procesoptimalisatie & organisatie.
Definitie
Mass customization combineert de efficiëntie van massaproductie met de personalisatie van maatwerk door flexibele productieprocessen en modulaire ontwerpen. Het enables bedrijven om klantspecifieke producten te leveren tegen bijna massa-productieprijzen.
Kenmerken
Mass customization wordt mogelijk gemaakt door een combinatie van strategische en operationele kenmerken:
1. Modulair Productontwerp
- Standaardcomponenten: Producten worden opgebouwd uit gestandaardiseerde modules en componenten die op verschillende manieren kunnen worden gecombineerd.
- Flexibiliteit: Dit maakt een breed scala aan productvarianten mogelijk zonder dat elk product volledig opnieuw hoeft te worden ontworpen.
2. Flexibele Productiesystemen
- Flexibele productiesystemen: Machines en productielijnen zijn ontworpen om snel en efficiënt te kunnen wisselen tussen verschillende productvarianten (zie ook SMED).
- Automatisering: Gebruik van robots, CNC-machines en geautomatiseerde systemen die snel kunnen worden geconfigureerd voor verschillende taken.
3. Uitgestelde Differentiatie (Delayed Differentiation)
- Laatste moment aanpassing: Producten worden zo lang mogelijk in een generieke vorm geproduceerd en pas in een laat stadium van het proces gespecificeerd of aangepast aan de klantwensen.
- Voorbeeld: Een auto wordt geproduceerd tot aan de lakkleur of interieurafwerking, die pas op het laatste moment wordt toegevoegd op basis van de specifieke order.
4. Klantbetrokkenheid en Co-creatie
- Productconfigurators: Digitale tools waarmee klanten zelf hun product kunnen samenstellen uit een reeks opties en specificaties.
- Directe feedback: Klanten worden direct betrokken bij het ontwerpproces, wat leidt tot een hogere klanttevredenheid.
5. Digitale Technologieën
- Digitale productpaspoorten: Voor het beheren van de complexe productinformatie en varianten.
- Manufacturing Execution Systems (MES): Voor het aansturen en monitoren van de flexibele productieprocessen.
- ERP-systemen: Voor het beheren van orders, materialen en planning in een complexe omgeving.
Toepassing
Mass customization wordt breed toegepast in diverse sectoren, met name in de maakindustrie:
1. Automotive Industrie
- Personalisatie: Klanten kunnen de kleur, interieur, motor en opties van hun auto kiezen, die vervolgens op een flexibele productielijn worden geassembleerd.
2. Kleding en Schoenen
- Op maat gemaakte producten: Bedrijven bieden klanten de mogelijkheid om schoenen, kleding of accessoires te ontwerpen met gepersonaliseerde kleuren, materialen en pasvormen.
3. Meubelindustrie
- Modulaire meubels: Klanten kunnen meubels samenstellen uit verschillende modules, afmetingen en afwerkingen.
4. Elektronica
- Gepersonaliseerde apparaten: Klanten kunnen laptops, telefoons of andere elektronische apparaten configureren met specifieke componenten en software.
5. Metaalbewerking en Machinebouw
- Klantspecifieke onderdelen: Productie van unieke metalen onderdelen of machines op basis van specifieke klanttekeningen en eisen, maar met behoud van efficiëntie door modulaire ontwerpen en flexibele processen.
Voordelen
- Verhoogde klanttevredenheid: Klanten krijgen precies wat ze willen, wat leidt tot een hogere tevredenheid en loyaliteit.
- Concurrentievoordeel: Onderscheidt bedrijven van concurrenten die alleen standaardproducten aanbieden.
- Hogere winstmarges: Klanten zijn vaak bereid meer te betalen voor gepersonaliseerde producten.
- Gereduceerde voorraadkosten: Minder behoefte aan grote voorraden van eindproducten, omdat producten op aanvraag worden geassembleerd.
- Snellere respons op marktveranderingen: Flexibele systemen kunnen snel worden aangepast aan nieuwe trends of klantwensen.
- Minder verspilling: Productie wordt nauwer afgestemd op de vraag, wat overproductie en afval vermindert.
Gerelateerde begrippen
- Flexible Manufacturing
- Agile Manufacturing
- Productconfigurator
- Single-Minute Exchange of Die (SMED)
- Batchgrootte 1
- Digitaal Productpaspoort (DPP)
- Manufacturing Execution System (MES)
- Enterprise Resource Planning (ERP)
Bronnen
- Pine II, B. Joseph: Mass Customization: The New Frontier in Business Competition (1993). Het baanbrekende boek over mass customization.
- Franke, Nikolaus & Piller, Frank T.: The Value of Customer Interaction: A Framework for Mass Customization (2004). Onderzoek naar klantbetrokkenheid in mass customization.
- Wikipedia: Mass customization. [Link naar Wikipedia]
← Terug naar Procesoptimalisatie & Organisatie kaart