Kompas

Milieuprestatie‑berekening (inz. input voor LCA/EPD)

4 minuten leestijd

Milieuprestatie‑berekening (inz. input voor LCA/EPD) is een begrip binnen de industriële digitalisering en duurzaamheid & compliance.

Definitie

Milieuprestatieberekening is het kwantificeren van de milieueffecten van een product, proces, dienst of organisatie, vaak als input voor een Levenscyclusanalyse (LCA) of een Environmental Product Declaration (EPD). Het omvat het verzamelen en analyseren van data over grondstoffenverbruik, energieverbruik, waterverbruik, afvalproductie en emissies naar lucht, water en bodem. Het doel is om de milieubelasting inzichtelijk te maken en te sturen op verbetering.

Relatie met LCA en EPD

Milieuprestatieberekeningen vormen de basis voor een LCA, die een uitgebreide analyse van de milieueffecten over de gehele levenscyclus biedt. De resultaten van een LCA kunnen vervolgens worden gebruikt om een EPD op te stellen, een gestandaardiseerd document dat transparante en vergelijkbare informatie over de milieuprestaties van producten communiceert.

Kenmerken

Milieuprestatieberekeningen omvatten doorgaans de volgende kenmerken:

1. Indicatoren en Metrieken

  • Energieverbruik: Kwantificering van elektriciteit, gas, warmte, etc., vaak uitgedrukt in kWh of MJ.
  • Waterverbruik: Meting van het verbruik van zoet water, proceswater en afvalwater.
  • Materiaalverbruik: Registratie van de hoeveelheid en soort grondstoffen en hulpstoffen.
  • Afvalproductie: Kwantificering van verschillende afvalstromen (gevaarlijk, niet-gevaarlijk, recyclebaar).
  • Emissies: Meting of berekening van emissies naar lucht (bijv. CO₂-uitstoot), water en bodem.
  • Andere Indicatoren: Afhankelijk van de sector kunnen ook indicatoren zoals landgebruik, biodiversiteitsimpact of toxiciteit worden meegenomen.

2. Dataverzameling en -beheer

  • Gegevensbronnen: Data kan afkomstig zijn van energiemeters, watermeters, afvalwegingen, inkoopfacturen, productiegegevens en leveranciersverklaringen.
  • Data Kwaliteit: De nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van de berekeningen zijn sterk afhankelijk van de kwaliteit van de verzamelde data. Dit vereist robuuste datagovernance en data-collectiesystemen.
  • Digitale Tools: Gebruik van softwaretools en platforms voor het verzamelen, verwerken en analyseren van milieuprestatiedata, zoals digitale productpaspoorten voor productinformatie.

3. Methodologieën en Standaarden

  • Levenscyclusanalyse (LCA): De meest uitgebreide methode voor het beoordelen van milieueffecten over de gehele levenscyclus van een product of proces (zie LCA).
  • Product Environmental Footprint (PEF): Een methode ontwikkeld door de Europese Commissie om de milieuprestaties van producten en organisaties te meten en te communiceren.
  • ISO-standaarden: Naleving van relevante ISO-standaarden zoals ISO 14001 (milieumanagementsystemen) en ISO 14040/14044 (LCA).
  • Nationale Richtlijnen: Specifieke nationale richtlijnen en databases, zoals de Nationale Milieu Database (NMD) in Nederland voor bouwproducten.

Toepassing

Milieuprestatieberekeningen worden breed toegepast in de industrie voor diverse doeleinden:

1. Interne Management en Optimalisatie

  • Prestatiebewaking: Bedrijven kunnen hun milieuprestaties monitoren, trends identificeren en doelen stellen voor verbetering.
  • Procesoptimalisatie: Inzicht in de milieubelasting van specifieke processen helpt bij het identificeren van inefficiënties en het implementeren van verbeteringen, bijvoorbeeld door afvalvermindering of energiebesparing (zie ook energie-audit).
  • Productontwikkeling: Ondersteunt het ontwerpen van duurzamere producten door milieucriteria te integreren in het ontwerpproces (eco-design).

2. Externe Rapportage en Communicatie

  • Duurzaamheidsrapportage: Voldoen aan rapportageverplichtingen zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), waarbij milieuprestatiedata een essentieel onderdeel vormt.
  • Productcommunicatie: Communiceren van de milieuprestaties van producten naar klanten en consumenten, bijvoorbeeld via productlabels of Environmental Product Declarations (EPD’s).
  • Transparantie in de Ketens: Het delen van milieuprestatiedata met partners in de toeleveringsketen om gezamenlijk de duurzaamheid te verbeteren.

3. Strategische Besluitvorming

  • Investeringsbeslissingen: Ondersteunt beslissingen over investeringen in duurzame technologieën of processen door de potentiële milieuwinst te kwantificeren.
  • Risicobeheer: Helpt bij het identificeren en beheren van milieurisico’s, zoals risico’s gerelateerd aan grondstoffenschaarste of regelgeving.
  • Concurrentievoordeel: Bedrijven die hun milieuprestaties aantoonbaar verbeteren, kunnen een concurrentievoordeel behalen en hun reputatie versterken.

Gerelateerde begrippen

Bronnen

  • Nationale Milieu Database (NMD): Database met milieudata van bouwproducten in Nederland, vaak gebaseerd op LCA-principes. [Link naar NMD website]
  • GHG Protocol (Greenhouse Gas Protocol): Standaarden voor het meten en beheren van broeikasgasemissies. [Link naar GHG Protocol website]
  • Europees Milieuagentschap (EEA): Publicaties en data over milieuprestaties en duurzaamheid. [Link naar EEA website]
  • ISO (Internationale Organisatie voor Standaardisatie): Relevante standaarden zoals ISO 14001 en ISO 14040/14044. [Link naar ISO website]

← Terug naar Duurzaamheid & Compliance kaart

Grafiekweergave

Backlinks