Gemba walk is een begrip binnen de industriële digitalisering en procesoptimalisatie & organisatie.

Definitie

Een Gemba walk is een Lean-praktijk waarbij managers en leiders de werkvloer bezoeken (de ‘Gemba’, Japans voor ‘de werkelijke plaats’) om processen te observeren, met medewerkers te spreken en problemen te identificeren. Het doel is om een dieper begrip te krijgen van de operationele realiteit, verspillingen op te sporen en een cultuur van continue verbetering te bevorderen.

Genchi Genbutsu

De Gemba walk is gebaseerd op het principe van ‘Genchi Genbutsu’, wat betekent ‘ga en zie met eigen ogen’. Dit benadrukt het belang van directe observatie en het verzamelen van feiten op de plaats waar de waarde wordt gecreëerd.

Kenmerken

Een effectieve Gemba walk volgt een aantal kernprincipes:

1. Ga en Zie (Go and See)

  • Directe Observatie: Breng tijd door op de werkvloer om processen, machines en medewerkers in actie te zien. Vermijd het trekken van conclusies vanuit kantoor.
  • Feiten verzamelen: Focus op het verzamelen van feiten en data, niet op aannames of meningen.

2. Stel Vragen (Ask Why)

  • Open vragen: Stel open vragen aan medewerkers over hun werk, de processen en eventuele problemen die ze tegenkomen.
  • 5 Waarom’s: Gebruik de ‘5 Waarom’s’ techniek om de grondoorzaken van problemen te achterhalen.
  • Luister actief: Luister naar de antwoorden van medewerkers en toon respect voor hun kennis en ervaring.

3. Toon Respect (Show Respect)

  • Waardering: Toon waardering voor het werk van de medewerkers en hun bijdrage aan het proces.
  • Geen kritiek: De Gemba walk is geen audit of inspectie om fouten te vinden, maar een leermoment om te begrijpen en te verbeteren.
  • Veiligheid: Zorg voor een veilige omgeving en volg alle veiligheidsprocedures.

4. Focus op het Proces, Niet op Personen

  • Systeemdenken: Analyseer het proces en het systeem, niet de prestaties van individuele medewerkers. Problemen zijn vaak het gevolg van gebrekkige processen, niet van onbekwame mensen.
  • Verspilling identificeren: Zoek naar verspillingen (Muda) zoals wachttijden, overproductie, onnodige bewegingen of defecten.

5. Volg de Waardestroom

  • End-to-end: Volg de stroom van een product of dienst van begin tot eind om de gehele waardestroom te begrijpen en knelpunten te identificeren.
  • Verbindingen: Begrijp hoe verschillende stappen in het proces met elkaar verbonden zijn.

Toepassing

Gemba walks worden breed toegepast in diverse sectoren, met name in de maakindustrie:

1. Productie en Operations

  • Procesoptimalisatie: Identificeren van inefficiënties, knelpunten en verspillingen in productielijnen, assemblageprocessen en werkstations.
  • Kwaliteitsverbetering: Observeren van de oorzaken van kwaliteitsafwijkingen en defecten.
  • Veiligheid: Identificeren van onveilige situaties of praktijken op de werkvloer.

2. Kantooromgevingen

  • Administratieve processen: Begrijpen van de flow van documenten, informatie en taken in kantoorprocessen.
  • Dienstverlening: Observeren van de interactie met klanten en het identificeren van verbeterpunten in de dienstverlening.

3. Productontwikkeling

  • Feedback: Het verzamelen van feedback van gebruikers of operators over het gebruik van nieuwe producten of prototypes.

Voordelen

  • Dieper inzicht: Geeft leiders en teams een realistisch beeld van de werkelijkheid op de werkvloer.
  • Snellere probleemoplossing: Problemen worden sneller geïdentificeerd en aangepakt, vaak bij de bron.
  • Verbeterde communicatie: Bevordert open communicatie en samenwerking tussen management en medewerkers.
  • Verhoogde betrokkenheid: Medewerkers voelen zich gewaardeerd en betrokken bij het verbeterproces.
  • Cultuur van continue verbetering: Stimuleert een mindset van voortdurende observatie, leren en verbeteren.

Gerelateerde begrippen

Bronnen

  • Masaaki Imai: Kaizen: The Key to Japan’s Competitive Success (1986). Introduceerde het concept van Gemba en Genchi Genbutsu.
  • Jeffrey Liker: The Toyota Way: 14 Management Principles from the World’s Greatest Manufacturer (2004). Beschrijft de rol van Gemba walks binnen het Toyota Production System.
  • Lean Enterprise Institute (LEI): Biedt training en publicaties over Gemba walks en Lean principes. [Link naar LEI website]
  • Wikipedia: Gemba. [Link naar Wikipedia]

← Terug naar Procesoptimalisatie & Organisatie kaart