Kompas

Heijunka (productie‑egalering)

4 minuten leestijd

Heijunka (productie‑egalering) is een begrip binnen de industriële digitalisering en procesoptimalisatie & organisatie.

Definitie

Heijunka (Japans voor ‘productie-egalering’ of ‘nivellering’) is een Lean-principe en -methode die gericht is op het afvlakken van de productieschema’s over een bepaalde periode. Het doel is om ‘Mura’ (onevenwichtigheid of inconsistentie) te elimineren, wat leidt tot een stabielere en voorspelbaardere productieflow, minder verspilling en een efficiënter gebruik van middelen.

Werk als de schildpad, niet als de haas

Heijunka wordt vaak gesymboliseerd door een schildpad, die langzaam maar gestaag en consistent beweegt, in tegenstelling tot een haas die snel start, stopt en dan weer rent. Dit staat voor een stabiele, voorspelbare productie.

Kenmerken

Heijunka wordt gekenmerkt door de volgende principes en technieken:

1. Gemengde Productie (Mixed-Model Production)

  • Variatie: In plaats van grote batches van één product te produceren, worden kleinere batches van verschillende producten in een gemengde volgorde geproduceerd.
  • Flexibiliteit: Dit maakt het mogelijk om sneller te reageren op klantvraag en de productmix aan te passen zonder grote voorraden op te bouwen.

2. Productie-egalering (Production Leveling)

  • Volume-egalering: Het spreiden van het totale productievolume gelijkmatig over de werkdagen of -weken.
  • Mix-egalering: Het produceren van een mix van producten in een herhalende, voorspelbare volgorde gedurende de dag.

3. Heijunka Box (Leveling Box)

  • Visueel hulpmiddel: Een fysiek bord (vaak met vakjes) dat visueel de productieplanning weergeeft. Elke rij vertegenwoordigt een producttype en elke kolom een tijdslot.
  • Kanban-kaarten: Kanban-kaarten worden in de vakjes geplaatst om de productie te initiëren, wat zorgt voor een pull-systeem.

4. Takt Time

  • Klantvraag: De productiesnelheid wordt afgestemd op de takt time, de snelheid waarmee de klant een product vraagt. Dit zorgt ervoor dat er niet te veel (overproductie) of te weinig wordt geproduceerd.

5. Snelle Omstellingen (SMED)

  • Efficiëntie: Om gemengde productie en kleine batches mogelijk te maken, zijn snelle omstellingen (Single-Minute Exchange of Die - SMED) essentieel. Dit minimaliseert de tijd die nodig is om machines om te stellen voor een ander product.

6. Standaardisatie

  • Consistentie: Processen worden gestandaardiseerd om variabiliteit te verminderen en een stabiele basis te creëren voor egalisering.

7. Stabiliteit

  • Voorspelbaarheid: Door de productie te egaliseren, wordt het proces stabieler en voorspelbaarder, wat leidt tot minder stress, minder verspilling en een hogere kwaliteit.

Toepassing

Heijunka wordt toegepast in diverse productieomgevingen, met name waar sprake is van variërende vraag of een mix van producten:

1. Productieplanning

  • Afvlakken van pieken en dalen: Voorkomt overbelasting van machines en personeel tijdens piekmomenten en onderbenutting tijdens dalen.
  • Stabilisatie van de productieflow: Zorgt voor een constante en voorspelbare stroom van werk door de fabriek.

2. Voorraadbeheer

  • Reductie van WIP: Minimaliseert de hoeveelheid work-in-progress (WIP) en eindproductvoorraden, omdat de productie nauwer aansluit bij de klantvraag.
  • Minder grondstoffenvoorraad: Door een stabielere productieplanning kunnen ook de grondstoffenvoorraden worden geoptimaliseerd.

3. Resource Management

  • Efficiënter gebruik van middelen: Machines en personeel worden gelijkmatiger belast, wat leidt tot een efficiënter gebruik van capaciteit.
  • Minder overwerk: Voorkomt de noodzaak van overwerk tijdens pieken.

Voordelen

  • Stabiliteit: Creëert een stabiele en voorspelbare productieflow.
  • Flexibiliteit: Maakt het mogelijk om efficiënt een mix van producten te produceren en snel te reageren op klantvraag.
  • Gereduceerde voorraden: Minimaliseert WIP en eindproductvoorraden, wat leidt tot lagere kosten.
  • Minder verspilling: Elimineert verspilling door overproductie, wachttijden en onnodige bewegingen.
  • Betere kwaliteit: Een stabiel proces leidt tot minder fouten en een hogere kwaliteit.
  • Lagere kosten: Door efficiënter gebruik van middelen en minder verspilling.
  • Hogere medewerkerstevredenheid: Minder stress door een gelijkmatigere werkbelasting.

Gerelateerde begrippen

Bronnen

  • Taiichi Ohno: Toyota Production System: Beyond Large-Scale Production (1988). De grondlegger van Heijunka binnen Toyota.
  • Jeffrey Liker: The Toyota Way: 14 Management Principles from the World’s Greatest Manufacturer (2004). Beschrijft de principes van TPS en Heijunka.
  • Lean Enterprise Institute (LEI): Biedt training en publicaties over Heijunka en Lean principes. [Link naar LEI website]
  • Wikipedia: Heijunka. [Link naar Wikipedia]

← Terug naar Procesoptimalisatie & Organisatie kaart

Grafiekweergave

Backlinks