Root Cause Analysis (RCA) is een begrip binnen de industriële digitalisering en kwaliteitsmanagement & software.
Definitie
Root Cause Analysis (RCA) is een systematisch proces voor het identificeren van de onderliggende oorzaken van een probleem of incident, in plaats van alleen de symptomen aan te pakken. Het doel is om te voorkomen dat hetzelfde probleem zich in de toekomst opnieuw voordoet door de dieperliggende oorzaken te elimineren.
Waarom RCA?
Zonder RCA worden problemen vaak oppervlakkig opgelost, wat leidt tot herhaling van het probleem en verspilling van middelen. RCA richt zich op duurzame oplossingen.
Kenmerken
RCA omvat verschillende technieken en een gestructureerde aanpak:
1. Technieken voor Grondoorzaakanalyse
- 5 Whys (5 Waarom’s): Een iteratieve vraagtechniek om de dieperliggende oorzaak van een probleem te achterhalen door herhaaldelijk de vraag ‘waarom?’ te stellen.
- Fishbone Diagram (Ishikawa Diagram): Een visueel hulpmiddel om mogelijke oorzaken van een probleem te categoriseren (bijv. Mens, Machine, Materiaal, Methode, Meting, Milieu).
- Fault Tree Analysis (FTA): Een top-down, deductieve faalanalyse die een boomstructuur gebruikt om de combinaties van gebeurtenissen te identificeren die tot een ongewenste uitkomst leiden.
- Pareto Chart: Een staafdiagram dat de frequentie van problemen weergeeft in aflopende volgorde, om de ‘vitale weinigen’ te identificeren die de meeste impact hebben.
- Scatter Diagram: Een grafiek die de relatie tussen twee variabelen toont om mogelijke correlaties te identificeren.
2. Stappen in een RCA
- Probleem Definiëren: Duidelijk omschrijven wat het probleem is, de impact ervan en wanneer en waar het zich voordoet.
- Data Verzamelen: Relevante data verzamelen over het probleem, inclusief feiten, gebeurtenissen en omstandigheden.
- Mogelijke Oorzaken Identificeren: Brainstormen en analyseren van alle mogelijke factoren die hebben bijgedragen aan het probleem.
- Grondoorzaken Bepalen: Met behulp van RCA-technieken de dieperliggende, fundamentele oorzaken identificeren die, indien geëlimineerd, het probleem permanent zouden oplossen.
- Oplossingen Ontwikkelen en Implementeren: Effectieve oplossingen bedenken en implementeren om de grondoorzaken aan te pakken.
- Resultaten Monitoren en Evalueren: Controleren of de geïmplementeerde oplossingen het probleem hebben opgelost en geen nieuwe problemen hebben gecreëerd. Standaardiseer de verbetering.
Toepassing
RCA wordt breed toegepast in diverse sectoren en situaties:
1. Productie en Kwaliteitsmanagement
- Defectanalyse: Identificeren van de oorzaken van productdefecten, afkeur en herwerk.
- Processtoringen: Analyseren van machine-uitval, productielijnstops en andere operationele verstoringen.
- Kwaliteitsverbetering: Duurzaam verbeteren van productkwaliteit door grondoorzaken van afwijkingen aan te pakken.
2. Veiligheid en Gezondheid
- Ongevallenonderzoek: Achterhalen van de oorzaken van bedrijfsongevallen en bijna-ongevallen om herhaling te voorkomen.
- Milieu-incidenten: Analyseren van lekkages, emissies of andere milieu-incidenten.
3. IT en Software
- Systeemfouten: Opsporen van de oorzaken van softwarebugs, systeemcrashes en netwerkproblemen.
- Beveiligingsincidenten: Analyseren van datalekken en cyberaanvallen om kwetsbaarheden te dichten.
4. Dienstverlening
- Klantklachten: Onderzoeken van de oorzaken van terugkerende klantklachten om de servicekwaliteit te verbeteren.
- Operationele inefficiënties: Analyseren van vertragingen, fouten of verspilling in dienstverlenende processen.
Voordelen
- Duurzame oplossingen: Voorkomt herhaling van problemen door de grondoorzaken aan te pakken.
- Kostenbesparing: Vermindert kosten gerelateerd aan defecten, herwerk, stilstand en klachten.
- Verbeterde kwaliteit en veiligheid: Leidt tot betere producten, veiligere processen en een gezondere werkomgeving.
- Verhoogde efficiëntie: Optimaliseert processen door inefficiënties te elimineren.
- Datagedreven besluitvorming: Stimuleert het gebruik van feiten en data in plaats van aannames.
- Kennisopbouw: Draagt bij aan de organisatiekennis over processen en systemen.
Gerelateerde begrippen
- 8D-probleemoplossing
- Six Sigma
- Kaizen
- Continuous Improvement
- Corrective and Preventive Action (CAPA)
- Kwaliteitsmanagementsysteem (QMS)
- Statistical Process Control (SPC)
- Failure Mode and Effects Analysis (FMEA)
Bronnen
- ASQ (American Society for Quality): Biedt uitgebreide middelen en training over RCA en andere kwaliteitsmanagementtools. [Link naar ASQ website]
- Kepner-Tregoe: Bekend om hun gestructureerde probleemoplossings- en besluitvormingsmethoden, waaronder RCA.
- Wikipedia: Root Cause Analysis. [Link naar Wikipedia]
- The 5 Whys: Een veelgebruikte techniek binnen RCA, populair gemaakt door het Toyota Production System.
← Terug naar Kwaliteitsmanagement & Software kaart