Overall Equipment Effectiveness (OEE) is een begrip binnen de industriële digitalisering en procesoptimalisatie & organisatie.
Definitie
Overall Equipment Effectiveness (OEE) is een prestatie-indicator die de efficiëntie van een machine, productielijn of fabriek meet. Het kwantificeert hoe goed een productie-eenheid presteert ten opzichte van zijn maximale potentieel, rekening houdend met verliezen door stilstand, snelheidsvermindering en kwaliteitsgebreken.
Perfecte Productie
OEE meet het percentage van de ‘perfecte productie’ – productie die zo snel mogelijk, zonder stilstand en zonder defecten plaatsvindt.
Kenmerken
OEE is een samengestelde metriek die drie belangrijke factoren combineert:
1. Beschikbaarheid (Availability)
- Definitie: Het percentage van de geplande productietijd waarin de machine daadwerkelijk operationeel is.
- Verliezen: Stilstand door storingen, omstellingen (setups), aanpassingen, wachttijden en geplande stops.
- Berekening: (Operationele Tijd / Geplande Productietijd) × 100%
2. Prestatie (Performance)
- Definitie: Het percentage van de maximale snelheid waarmee de machine produceert tijdens de operationele tijd.
- Verliezen: Snelheidsvermindering door kleine stops, stationair draaien, verminderde snelheid en opstartverliezen.
- Berekening: (Werkelijke Productiesnelheid / Ideale Productiesnelheid) × 100%
3. Kwaliteit (Quality)
- Definitie: Het percentage van de geproduceerde eenheden dat voldoet aan de kwaliteitseisen (zonder defecten of herwerk).
- Verliezen: Defecten, herwerk en opstartafkeur.
- Berekening: (Aantal Goede Producten / Totaal Aantal Geproduceerde Producten) × 100%
OEE Berekening
OEE = Beschikbaarheid × Prestatie × Kwaliteit
Voorbeeld
Als een machine 90% beschikbaar is, 80% van de maximale snelheid produceert en 95% goede producten levert, dan is de OEE: 0.90 × 0.80 × 0.95 = 0.684 of 68.4%.
Toepassing
OEE is een veelgebruikte metriek in de maakindustrie voor diverse toepassingen:
1. Prestatiebewaking en Benchmarking
- Realtime inzicht: Biedt direct inzicht in de prestaties van machines en productielijnen.
- Vergelijking: Maakt het mogelijk om de prestaties van verschillende machines, lijnen of shifts te vergelijken (benchmarking).
- Doelstellingen: Helpt bij het stellen van realistische en meetbare prestatiedoelstellingen.
2. Identificatie van Verliezen en Knelpunten
- Grondoorzaken: Door de drie OEE-factoren afzonderlijk te analyseren, kunnen de belangrijkste oorzaken van productiviteitsverliezen worden geïdentificeerd (bijv. veel stilstand, lage snelheid, veel afkeur).
- Knelpunten: Helpt bij het opsporen van knelpunten in het productieproces die de algehele doorvoer belemmeren.
3. Continue Verbetering
- Focus: OEE biedt een duidelijke focus voor verbeterinitiatieven, zoals Total Productive Maintenance (TPM), Lean Manufacturing en Six Sigma.
- Effectiviteit meten: Maakt het mogelijk om de effectiviteit van geïmplementeerde verbeteringen te meten en te kwantificeren.
4. Onderhoudsstrategie
- Predictive Maintenance: OEE-data kan worden gebruikt als input voor voorspellend onderhoud door trends in beschikbaarheid en prestatie te analyseren.
- Preventief onderhoud: Helpt bij het optimaliseren van preventieve onderhoudsschema’s.
Voordelen
- Holistisch beeld: Geeft een compleet beeld van de machineprestaties.
- Meetbare verbeteringen: Maakt het mogelijk om de impact van verbeterinitiatieven te kwantificeren.
- Focus op verliezen: Helpt bij het identificeren en elimineren van de zes grote verliezen in productie.
- Verhoogde productiviteit: Leidt tot een efficiënter gebruik van activa en hogere output.
- Kostenreductie: Door het verminderen van stilstand, afval en herwerk.
- Betere besluitvorming: Ondersteunt datagedreven beslissingen over investeringen en procesoptimalisatie.
Gerelateerde begrippen
- Total Productive Maintenance (TPM)
- Lean Manufacturing
- Six Sigma
- Predictive Maintenance
- Condition Monitoring
- Bottleneck-analyse
- KPI-dashboard
- Manufacturing Execution System (MES)
Bronnen
- Nakajima, Seiichi: Introduction to TPM: Total Productive Maintenance (1988). De grondlegger van TPM en OEE.
- OEE.com: Een uitgebreide bron voor informatie over OEE, berekeningen en implementatie. [Link naar OEE.com]
- Lean Enterprise Institute (LEI): Biedt publicaties en training over OEE in de context van Lean. [Link naar LEI website]
- Wikipedia: Overall Equipment Effectiveness. [Link naar Wikipedia]
← Terug naar Procesoptimalisatie & Organisatie kaart